Λατινικά Β΄ Λυκείου ( Μεταφράσεις-Συντακτικές-Γραμματικές Παρατηρήσεις )

ΜΑΘΗΜΑ 1ο

Ο ΕΞΟΡΙΣΤΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ

Ο ποιητής Οβίδιος είναι εξόριστος στη γη του Εύξεινου Πόντου . Γράφει συχνά επιστολές στη Ρώμη. Οι επιστολές είναι γεμάτες από παράπονα. Επιθυμεί τη Ρώμη και θρηνεί για την αντίξοη τύχη. Αφηγείται για τους βάρβαρους κατοίκους και  για την παγωμένη γη. Οι έγνοιες και οι δυστυχίες βασανίζουν τον ποιητή . Με τις επιστολές μάχεται εναντίον της αδικίας. Η Μούσα είναι η μοναδική φίλη του ποιητή.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

poeta = παράθεση στο Ovidius in terra = εμπρ. επιρρ. προσδ. του τόπου Pontica = επιθετικός προσδ. στο terra Romam =επιρρ. προσδ. /κίνηση σε τόπο plenae = κατηγορούμενο στο epistulae querelarum = γενική του περιεχομένου στο plenae adversam = επιθετικός προσδ. στο forunam de incolis= εμπρ. επιρρ. της αναφοράς

gelida=επιθ. προσδ. στο terra poetam= αντικείμενο epistulis= αφαιρετική του μέσου contra iniuriam=εμπρ. επιρρ. του εναντίου unica=επιθ. προσδ. στο Musa amica=κατηγορούμενο Musa poetae=γενική κτητική στο amica

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

exulo (1)-avi-atum- are / scriptito (1)-avi-atum-are /sum-fui-esse/ desidero (1)-avi-atum-are/ deploro(1)-avi-atum-are/ narro (1)-avi-atum-are / excrucio(1)-avi-atum-are/ repugno(1)-avi-atum-are.

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ-ΕΠΙΘΕΤΑ

Οvidius           poeta               amica               incola               barbarus

Ovidii(-i)         poetae             amicae             incolae             barbari

Ovidio             poetae              amicae             incolae             barbaro

Ovidium         poetam           amicam            incolam            barbarum

Ovidi               poeta               amica               incola               barbare

Ovidio             poeta               amica               incola               barbaro

-

poetae              amicae             incolae             barbari

-                      poetarum         amicarum         incolarum        barbarorum

-                       poetis               amicis              incolis              barbaris

-                       poetas              amicas             incolas             barbaros

-                       poetae              amicae             incolae             barbari

-                       poetis               amicis              incolis              barbaris

ΜΑΘΗΜΑ 2ο

ΔΙΔΩ ΚΑΙ ΑΙΝΕΙΑΣ

Ο Αινείας είναι γιος του Αγχίση. Η Τροία είναι η πατρίδα του Αινεία . Οι ΄Ελληνες πολιορκούν την Τροία και με δόλο την κυριεύουν . Ο Αινείας με τον Αγχίση, με το γιο του και με τους συντρόφους του ,πλέει προς την Ιταλία. Αλλά οι άνεμοι ταράζουν τη θάλασσα και παρασύρουν τον Αινεία στην Αφρική. Εκεί η Διδώ η βασίλισσα , ιδρύει καινούρια πατρίδα . Ο Αινείας αφηγείται από την αρχή στη βασίλισσα τις ενέδρες των Ελλήνων. Η βασίλισσα ερωτεύεται τον Αινεία και ο Αινείας (ερωτεύεται ) τη βασίλισσα. Τελικά , ο Αινείας πλέει προς την Ιταλία και η βασίλισσα ξεψυχά.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

filius=κατηγορούμενο στο Aeneas Anchisae=γενική κτητική στο filius Aeneae=γενική κτητική στο patria dolo=αφαιρετική του τρόπου cum Anchisa=εμπρ. επιρρ. προσδ. της συνοδείας ad Italiam=εμπρ. επιρρ. προσδ. της κατεύθυνσης in Africam=εμπρ. επιρρ. προσδ. του τόπου

ibi=επιρρ. προσδ. του τόπου regina= παράθεση στο Dido reginae= έμμεσο αντικείμενο στο renarrat Graecorum=γενική υποκειμενική στο insidias denique=επιρρ. προσδ. του χρόνου regina=υποκείμενο στο exspirat

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

oppugno(1)-avi-atum-are / expugno(1)avi-atum-are / navigo(1)-avi-atum-are / turbo(1)-avi-atum-are /porto(1)-avi-atum-are / fundo(1)-avi-atum-are / renarro(1)-avi-atum-are /exspiro(1)-avi-atum-are

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

filius                socius              -                       patria               Dido  (γ’ κλίσης)

filii(-i)              socii                 -                       patriae             Didonis

filio                  socio                -                       patriae             Didoni

filium               socium             -                      patriam            Didonem

fili                    socie                -                         patria               Dido

filio                  socio                -                       patria               Didone

filii                   socii                 insidiae           patriae             -

filiorum          sociorum        insidiarum      patriarum         -

filiis                 sociis               insidiis             patriis              -

filios                socios              insidias            patrias              -

filii                   socii                 insidiae            patriae             -

filiis                 sociis               insidiis             patriis              -

ΜΑΘΗΜΑ 3ο

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΜΕΔΑΣ

Ο Κηφέας και η Κασσιόπη έχουν κόρη την Ανδρομέδα. Η Κασσιόπη , υπερήφανη για την ομορφιά της, συγκρίνει τον εαυτό της με τις Νηρηίδες. Ο Ποσειδώνας οργισμένος, στέλνει στην ακτή της Αιθιοπίας θαλάσσιο κοίτος ,το οποίο αφανίζει τους κατοίκους. Το μαντείο απαντά στους κατοίκους : «στο θεό αρέσει βασιλικό σφάγιο για θυσία». Τότε ο Κηφέας δένει την Ανδρομέδα σε (ένα ) βράχο.Το κοίτος κινείται προσ την Ανδρομέδα. Ξαφνικά φτάνει πετώντας με τα φτερωτά του πέδιλα ο Περσέας . Βλέπει την κοπέλα και θαμπώνεται από την ομορφιά της (κοπέλας). Ο Περσέας σκοτώνει με το ακόντιο το κοίτος κι ελευθερώνει την Ανδρομέδα. Ο Κηφέας , η Κσσιόπη και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας χαίρονται πολύ.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

filiam= κατηγορούμενο στο Andromedam superba=παράθεση στο Cassiope forma= αφαιρετική της αιτίας cum Nymphis=εμπρ. επιρρ. προσδ.της κοινωνίας/αντί αντικειμένου iratus=κατηγορούμενο στο Νeptunus deo=αντικείμενο στο placet

pennatis=αφαιρετική του μέσου/οργάνου forma=αφαιρετική της αιτίας hasta=αφαιρετική του οργάνου Aethiopiae=γενική κτητική στο incolae valde=επιρρ. προσδιορ. του ποσού

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

habeo-habui- habitum-hab~ere (2) / comparo-avi-atum-are (1) / urgeo – ursi -(δεν έχει σουπίνο)-urg~ere(2) / noceo-nocui-nocitum-noc~ere (2) / respondeo-respondi-responsum-respond~ere(2) / placeo-placui-placitum-plac~ere(2) / adligo-avi-atum-are(1) / moveo-movui-motum-mov~ere(2) / advolo-avi-atum-are(1) / video-vidi-visum-videre(2) / stupeo-stupui- (δεν έχει σουπίνο)-stupere(2) / deleo-delevi-deletum-del~ere(2) / libero-avi-atum-are(1) / gaudeo-gavisus sum- (gavisum)-gaudere(2)

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑΣ

deleo

deles

delet

delemus

deletis

delent

MAΘΗΜΑ 4ο

ΤΑ ΗΘΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ

Στους αρχαίους Ρωμαίους υπήρχε πάρα πολύ μεγάλη ομόνοια και πάρα πολύ μικρή πλεονεξία. Οι Ρωμαίοι στη λατρεία των θεών ήταν γεναιόδωροι , αλλά στο σπίτι φειδωλοί. Συναγωνίζονταν μεταξύ τους για τη δικαιοσύνη και φρόντιζαν την πατρίδα. Στον πόλεμο απομάκρυναν τους κινδύνους με την τόλμη τους κι ετοίμαζαν (αποκτούσαν) συμμαχίες με ευεργεσίες. Οι Συγκλητικοί φρόντιζαν για την πατρίδα. Σ’ αυτούς το σώμα από τα χρόνια ήταν αδύναμο, αλλά το πνεύμα χάρη στη σοφίας ήταν δυνατό.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

apud Romanos=εμπρ.επιρρ.προσδ. του τόπου in supliciis=εμπρ. επιρρ.προσδ. της αναφοράς domi=επιρρ.προσδ. του τόπου iustitia=αφαιρετική του μέσου inter se=εμπρ.επιρρ.προσδ. της αλληλεγγ.

in bello=εμπρ.επιρρ.προσδ. του χρόνου audacia=αφαιρετική του τρόπου beneficiis=αφαιρετική του μέσου patriae=αντικείμενο στο eis=δοτική προσωπική ex annis=εμπρ. επιρρ.προσδ.της αιτίας propter sapientiam=εμπρ. επιρρ. προσδ. της αιτίας

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

certo-avi-atum-are (1)  curo-avi-atum-are (1)  propulso-avi-atum-are (1)  paro-avi-atum-are (1)  consulto-avi-atum-are (1)

Η ΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ  IS-EA-ID

Ενικός Αριθμός                                 Πληθυντικός Αριθμός

Αρσ.    Θηλ.    Ουδ. Αρσ.                Θηλ.                Ουδ.

is          ea         id                                 ii (ei,i)              eae                   ea

eius      eius      eius                            eorum              earum              eorum

ei         ei         ei                                   eis (iis, is)        eis (iis, is)        eis (iis, is)

eum     eam      id                                 eos                   eas                   ea

-           -           -                                   -                       -                       -

eo        ea         eo                                 eis (iis, is)        eis (iis, is)        eis (iis, is)

ΜΑΘΗΜΑ 5ο

ΕΝΑΣ «ΛΑΤΡΗΣ» ΤΟΥ ΒΙΡΓΙΛΙΟΥ

Ο Σίλιος Ιταλικός , ο επικός ποιητής, ήταν ένδοξος άνδρας. Τ 17 (δεκαεφτά ) βιβλία του για το δεύτερο Καρχηδονιακό πόλεμο είναι όμορφα. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του έμενε μόνιμα στην Καμπανία. Κατείχε πολλούς αγρούς σ’ εκείνους τους τόπους. Ο Σίλιος είχε ευαίσθητη ψυχή. Σπούδαζε τη δόξα του Βιργιλίου και περιέβαλλε με αγάπη το πνεύμα του. Τον τιμούσε , όπως το παιδί το δασκαλο . Το μνημείο του , που βρισκόταν στη Νεάπολη, το θεωρούσε ναό.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

poeta=παράθεση στο Silius eius=γενική του δημιουργού στο libri de bello=εμπρ.επιρρ.προσδ.της αναφοράς annis=εμπρ.επιρρ.προσδ.του χρόνου Gloriae=αντικείμενο στο studebat

Vergili=γενική αντικειμενική στο gloriae eius=γενική κτητική στο ingenium Neapoli=επιρρ, προσδ. του τόπου pro templo=εμπρ. κατηγορούμενον στο monumentum

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

teneo-ui-ntum-ere(2) / studeo-ui -ere(2)  /foveo-vi-tum-ere(2) / honoro -avi-atum-are (1) / iaceo-ui-itum-ere (2) / habeo-ui-itum-ere (2)

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

vir                    liber                 locus                magister

viri                   libri                  loci                  magistri

viro                  libro                 loco                 magistro

virum               librum            locum              magistrum

vir                    liber                 loce                  magister

viro                  libro                 loco                 magistro

viri                   libri                  loci,loca           magistri

virorum          librorum        locorum           magistrorum

viris                 libris                locis                 magistris

viros                libros               locos,loca        magistros

viri                   libri                  loci,loca           magistri

viris                 libris                locis                 magistris

ΜΑΘΗΜΑ 6ο

ΟΙ ΝΟΜΟΙ

Στην πολιτεία αυτή, που τη στεριώνουν οι νόμοι, οι καλοί άνδρες πρόθυμα τηρούν  τους νόμους. Γιατί ο νόμος είναι το θεμέλιο της ελευθερίας , η πηγή της δικαιοσύνης. Το πνεύμα, η ψυχή , η σκέψη και η κρίση της πολιτείας βρίσκονται στους νόμους. ΄Οπως τα σώματά μας δεν υπάρχουν χωρίς το πνεύμα , έτσι και η πολιτεία δεν υπάρχει χωρίς το νόμο. Οι αρχές είναι υπηρέτες των νόμων, οι δικαστές είναι ερμηνευτές των νόμων και τέλος όλοι είμαστε υπηρέτες των νόμων. Γιατί έτσι μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ea= επιθετικός προσδ. στο civitate libertatis=γεν. αντικειμενική στο fundamentum civitatis=γεν. κτητική στα mens, animus, consilium,sententia

sine mente=εμπρ. επιρρ. προσδ. της εξαίρεσης legum=γεν. αντικειμενική στα ministri interpretes , servi servi=κατηγορούμενο στο omnes esse=αντικείμενο στο possumus

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

contineo-tinui-tentum-tinere(2)  servo-avi-atum-are(1)  sto-avi-atum-are(1)  possum-potui-posse

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

civitas                          lex                   omnis               omne

civitatis                        legis                 omnis               omnis

civitati                         legi                  omni                omni

civitatem                   legem               omnem            omne

civitas                          lex                   omnis               omne

civitate                        lege                  omni                omni

civitaes                          leges                omnes              omnia

civitatum (-ium)        legum              omnium           omnium

civitatibus                   legibus             omnibus           omnibus

civitates                       leges                omnes              omnia

civitates                       leges                omnes              omnia

civitatibus                   legibus             omnibus           omnibus

ΜΑΘΗΜΑ 7ο

ΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΞΕΧΕΙΜΩΝΙΑΣΜΑ

Ο Καίσαρας , εξαιτίας της έλλειψης δημητριακών εγκαθιστά τις λεγεώνες σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα. Τις τέσσερις απ’ αυτές διατάζει να ξεχειμωνιάσουν στη χώρα των Νερβίων και τις τρεις διατάζει να παραμείνουν στη χώρα των Βέλγων. Διατάζει όλους τους διοικητές των λεγεώνων να φέρουν μέσα στο στρατόπεδό τους σιτάρι. Συμβουλεύει τους στρατιώτες με αυτά τα λόγια : « πληροφορούμε πως οι εχθροί πλησιάζουν. Οι ανιχνευτές μας αναγγέλλουν ότι αυτοί βρίσκονται κοντά. Οφείλετε να φυλάγεστε από τη δύναμη των εχθρών .Γιατί οι εχθροί συνηθίζουν να ορμούν από τους λόφους και μπορούν να πετύχουν τη σφαγή των στρατιωτών» (να κατασφάξουν τους στρατιώτες ).

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

frumenti=γεν.υποκειμενική στο inopiam ex quibus= εμπρ. επιρρ. προσδ. του διηρημένου όλου omnes=κατηγορ.προσδ.στο legatos adventare=αντικείμενο στο audio

eos=υποκείμενο στο esse hostium=γεν. κτητική στο vim de collibus= εμπρ. επιρρ. προσδ. της απομάκρυνσης militum=γεν. αντικ. στο caedem

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

conloco-avi-atum-are(1) / hiemo-avi-atum-are(1) / iubeo,iussi,iussum,iub~ere(2) / imbero-avi-atum-are(1) / remaneo,remansi,-,reman~ere(2)  / importo-avi-atum-are(1) /  admoneo-nui-nitum-~ere(2) / advento-avi-atum-are(1) / audio-ivi-itum-ire(4) / nuntio-avi-atumare(1)/caveo,cavi,cautum,cav~ere(2)/debeo,debui,debitum,deb~ere(2)  /advolo-avi-atum-are(1) / soleo, solitus sum, (solitum), solere(2) / perpetro-avi-atum-are(1)

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

legio                hostis               speculator

legionis            hosti                speculatoris

legioni             hosti                speculatori

legionem        hostem           speculatorem

legio                hostis               speculator

legione             hoste                speculatore

legiones           hostes              speculatores

legionum         hostium           speculatorum

legionibus        hostibus         speculatoribus

legiones           hostes              speculatores

legiones           hostes              speculatores

legionibus        hostibus           speculatoribus

ΜΑΘΗΜΑ 8ο

ΟΤΑΝ ΒΓΕΙΣ ΣΤΟ ΚΥΝΗΓΙ, ΠΑΡΕ ΜΑΖΙ ΣΟΥ ΜΟΛΥΒΙ ΚΑΙ ΧΑΡΤΙ

Ο Γάϊος Πλίνιος στέλνει τις ευχές του στο φίλο του Κορνήλιο Τάκιτο. Θα γελάσεις. Εγώ έπιασα τρία φοβερά αγριογούρουνα. « Ο ίδιος» ; Θα ρωτήσεις. Ο ίδιος. Καθόμουν δίπλα στα δίχτυα. Πλάι μου δε βρισκόταν κυνηγετική λόγχη , αλλά γραφίδα και πλάκες αλειμμένες με κερί. Σκεφτόμουν κάτι και το σημείωνα. Αν και είχα δίχτυα  άδεια ,  έιχα όμως τις πλάκες γεμάτες. Τα δάση και η μοναξιά είναι μεγάλα ερεθίσματα της σκέψης. ΄Οταν βγεις στο κυνήγι , μπορείς κι εσύ επίσης να πάρεις τις πλάκες. Θα δεις στα βουνά να περιπλανιέται όχι η ΄Αρτεμη, αλλά η Αθηνά. Υγείαινε ! (γειά σου !)

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

tres=επιθετικός προσδ. στο apros ad retia=ε.ε.π. του τόπου (πλησίον) vacua=κατηγορούμενο στο retia cogitationis=γεν. αντικ. στο incitamenta

in venationibus=ε.ε.π της κατάστασης tibi=δοτική προσωπική Dianam – Minervam = υποκείμενα στο errare

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

rideo-risi-risum-ridere (2) / interrogo-interrogavi-interrogatum-interrogare (1) / sedeo-sedi-sessum-sedere (2) / cogito-avi-atum-are (1) / enoto-avi-atum-are (1) / adporto-adportavi-adportatum-adportare (1) / erro-erravi-erratum-errare (1)

ΕΠΙΘΕΤΑ Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ

Αρσενικό    Θηλυκό Oυδέτερο

acer                  acris                 acre

acris                 acris                 acris

acri                  acri                  acri

acrem             acrem               acre

acris                acris                 acre

acri                 acri                  acri

acres                acres                acria

acrium             acrium             acrium

acribus             acribus             acribus

acres                acres                acria

acres                acres                acria

acribus             acribus             acribus

ΜΑΘΗΜΑ 9ο

Η ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ

Ο Ταρκύνιος ο Υπερήφανος, ο έβδομος και τελευταίος των βασιλιάδων, με αυτό τον τρόπο χάνει την εξουσία. Ο γιος του ο Σέξτος Ταρκύνιος προσβάλλει την τιμή της Λουκρητίας , της συζύγου του Κολλατίνου. Ο σύζυγος και ο πατέρας και ο Ιούνιος Βρούτος  τη βρίσκουν αυτή περίλυπη. Η γυναίκα αποκαλύπτει σ’ εκείνους την αδικία με δάκρυα στα μάτια και αυτοκτονεί μ’ ένα μαχαίρι. Ο Βρούτος βγάζει το μαχαίρι από το τραύμα με μεγάλο πόνο κι ετοιμάζεται να τιμωρήσει το έγκλημα. Ξεσηκώνει το λαό και αφαιρεί από τον Ταρκύνιο την εξουσία. Ελεύθερος πια ο Ρωμαϊκός λαός αποφασίζει να εκλέξει δυο υπάτους , τον Ιούνιο Βρούτο και τον Ταρκύνιο Κολλατίνο.

ΣΥΝΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

septimus=παράθεση στο T.Superbus regum=γεν διαιρετική στο ultimus modo=αφαιρετική του τρόπου Lucretiae=γεν. κτητική στο pudicitiam cum lacrimis=ε.ε.π. της συνοδείας cultro=αφαιρετική του οργάνου

ex vulnere=ε.ε.π της απομάκρυνσης Tarquinio=έμμεσο αντικείμ. στο adimit liber= κατηγορούμενο στο populus Iunium Brutum – Tarqunium Collatinum= επεξηγήσεις στο consules

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

perdo-perdidi-perditum-perdere (3) / laedo-laesi-laesum-laedere (3) / invenio-inveni-inventum-inven~ire (4) /aperio-aperui-aperitum-aper~ire (4) / interficio-interfeci-interfectum-interficere (3) / extraho-extraxi-extractum-extrahere (3) / punio-punivi (punii)-punitum-pun~ire (4) / paro-paravi-paratum-par~are (1) / concito-concitavi-concitatum-concit~are (1) / adimo-ademi-ademptum-adimere (3) / deligo-delegi-delectum-deligere (3) / constituo-constitui-constitutum-constituere (3)

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

rex                   uxor                 pater                culter               consul

regis                 uxoris              patris               cultri                consulis

regi                  uxori                patri                 cultro               consuli

regem             uxorem           patrem             cultrum           consulem

rex                   uxor                 pater                culter               consul

rege                 uxore               patre                cultro               consule

reges                uxores              patres               cultri                consules

regum             uxorum            patrum             cultrorum       consulum

regibus             uxoribus          patribus           cultris              consilibus

reges                uxores              patres               cultros             consules

reges                uxores              patres               cultri                consules

regibus             uxoribus          patribus           cultris              consulibus

ΜΑΘΗΜΑ 10ο

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑ

Ο Αινείας θα διεξάγει φοβερό πόλεμο στην Ιταλία.Θα συντρίψει άγριους λαούς,θα επιβάλλει τα ήθη του και θα κτίσει τείχη (πόλεις). Εσύ τον Αινεία θα τον αποθεώσεις (θα τον φέρεις στον ουρανό) . Μετά, ο ΄Ιουλος , ο γιος του Αινεία, θα μεταφέρει το βασίλειο από το Λαβίνιο και θα ιδρύσει την ΄ Αλμπα Λόνγκα. ΄Επειτα από τριάντα χρόνια η Ιλία θα γεννήσει δυο γιους , το Ρωμύλο και το Ρώμο, τους οποίους θ’ αναθρέψει μια λύκαινα. Ο Ρωμύλος θα κτίσει τα τείχη του ΄Αρη και θα δώσει στους Ρωμαίους το όνομά του. Στους Ρωμαίους θα υπάρχει βασίλειο χωρίς τέλος. Ο Αύγουστος Καίσαρας, καταγόμενος από τον ΄Ιουλο , θα κλείσει τις πόρτες του Πολέμου και θα ξαναφέρει το βασίλειο του Κρόνου. Αυτόν εσύ , όπως τον Αινεία, θα τον υποδεχτείς στον ουρανό.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ingens=επιθ. προσδ. στο Aeneas eis=έμμεσο αντικείμενο στο imponet ad caelum=ε.ε.π. του τόπου post annos=ε.ε.π. του χρόνου

de nomine=ε.ε.π της προέλευσης Romanis=δοτική προσωπική κτητική ortus=παράθεση στο Caesar Augustus Belli=γεν. κτητική στο portas

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

gero-gessi-gestum-gerere (3) / contundo-contudi-contusum-contundere (3) / impono-imposui-impositum-imponere (3) / condo-condidi-conditum-condere (3) / fero-tuli-latum-ferre / munio-munivi (-ii)-munitum-munire (4) / pario-peperi-partum-parere (3) /nutrio-nutrivi (-ii)-nutritum-nutr~ire (4) / apello-apellavi-apellatum-apellare (1) / claudo-clausi-clausum-claudere (3) / restituo-restitui-restitutum-restituere (3)

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ

(1)                                (3)                    (4)

apellabo                       geram              muniam

apellabis                      geres                munies

apellabit                       geret                muniet

apellabimus                geremus           muniemus

apellabitis                    geretis              munietis

apellabunt                    gerent              munient

ΜΑΘΗΜΑ 11ο

Η ΡΩΜΗ ΚΑΙ Η ΚΑΡΧΗΔΟΝΑ

Ο Αννίβας, ο Καρχηδόνιος στρατηγός, σε ηλικία είκοσι έξι χρόνων , νίκησε στον πόλεμο όλα τα έθνη της Ισπανίας και κυρίευσε με βία το Σαγούντο. ΄Επειτα τις ΄Αλπεις ,οι οποίες χωρίζουν την Ιταλία από τη Γαλατία ,τις πέρασε με ελέφαντες. ΄Οταν βρέθηκε  στην Ιταλία , κοντά στον Τίκινο (ποταμό), στον Τρεβία , στη (λίμνη) Τρασιμένη και στις Κάννες , κατατρόπωσε τις ρωμαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις και τις εξολόθρευσε. Ο Ρωμαϊκός λαός έντρομος πληροφορήθηκε τη σφαγή των Καννών. Στο Φαλερνό Αγρό ο Αννίβας ξέφυγε από την ενέδρα του Φάβιου Μάξιμου . Αφού συμπλήρωσε 14 χρόνια στην Ιταλία , οι Καρχηδόνιοι τον ανακάλεσαν στην Αφρική. Εκεί ο Αννίβας μάταια επιθύμησε να τελειώσει τον πόλεμο εναντίον των Ρωμαίων. Τελικά έδωσε μάχη με Πόπλιο Σκιπίωνα κοντά στη Ζάμα , αλλά οι Ρωμαίοι κέρδισαν τη νίκη.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

dux=παράθεση στο Hannibal bello=αφαιρετική της αναφοράς/τρόπου vi=αφαιρετική του τρόπου cum elephantis= ε.ε.π της συνοδείας

ubi … fuit=δευτερ. χρονική πρόταση cum Romanis=ε.ε.π της εναντίωσης ftustra=επιρρ. προσδ. του τρόπου victoriam=αντικείμενο στο reportaverunt

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

supero-superavi-superatum-superare (1) / seiungo-seiunxi-seiunctum-seiungere (3) / transeo-transii-transitum-transire (4) / profligo-profligavi-profligatum-profligare (1) / expedio-expedivi-expeditum-expedire (4) / compleo-complevi-completum-complere (2) / revoco-avi-atum-are (1) / compono-composui-comopsitum-componere (3) / cupio-cupivi-cupitum-cupere (3) / dimico-avi-atum-are (1) / reporto-avi-atum-are (1)

ΜΑΘΗΜΑ 12ο

Ο ΥΠΑΤΟΣ ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΚΥΛΑΚΙ ΤΗΣ ΚΟΡΗΣ ΤΟΥ

Στο Λεύκιο Αιμίλιο Παύλο , ύπατο  για δεύτερη φορά, έλαχε να διεξαγάγει τον πόλεμο εναντίον του βασιλιά Περσέα. ΄Οταν επέστρεψε στο σπίτι του κατά το βραδάκι , η κορούλα του η Τέρτια , η οποία ήταν τότε πάρα πολύ μικρή , έτρεξε στην αγκαλιά του πατέρα της. Ο πατέρας φίλησε την κόρη, αλλά παρατήρησε πως αυτή ήταν λιγάκι θλιμμένη. «Τί είναι Τέρτιά μου;» Είπε. « Γιατί είσαι θλιμμένη ; Τί σου συμβαίνει» ; «Πατέρα μου» , απάντησε εκείνη, «ο Περσέας χάθηκε». Γιατί είχε χαθεί (πεθάνει) το σκυλάκι μ’ αυτό το όνομα , το οποίο η κόρη αγαπούσε πολύ. Τότε ο παρέρας είπε στην Τέρτια : «το δέχομαι ως οιωνό».΄Ετσι , από ένα τυχαίο λόγο προγεύτηκε νοερά την ελπίδα ενός περίλαμπρου θριάμβου.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Paulo=δοτική προσωπική filiola=παράθεση στο Tertia filiae=έμμεσο αντικείμενο στο dedit eam=υποκείμενο στο esse tristiculam=κατηγορούμενο στο eam

mea=επιθ. προσδ. στο tibi=δοτική προσωπική nomine=αφαιρετική της ιδιότητας ex dicto=ε.ε.π της αιτίας animo=αφαιρετική του τρόπου

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

gero-gessi-gestum-gerere (3) / obtingit-obtigit-obtingere ( 3) /redeo-redii-reditum-redire (4) / curro-cucurri-cursum-currere (3) / do-dedi-datum-dare (1) / animadverto-animadverti-animaversum-animadvertere (3) / accido-accidi-accidere (3) / respondeo-respondi-responsum-respondere (2) / pereo -perii (-ivi)-peritum-perire (4) / amo-amavi- amatum-amare (1) / dico-dixi-dctum-dicere (3) / accipio-accepi-acceptum-accipere (3) / praesumo-praesumpsi-praesumptum-praesumere (3)

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑΣ

periv-i              praesumps-i                 accid-i             cucurr-i

periv-isti          praesumps-isti             accid-isti        cucurr-isti

periv-it             praesumps-it                accid-it            cucurr-it

periv-imus       praesumps-imus         accid-imus     cucurr-imus

periv-istis         praesumps-istis         accid-istis        cucurr-istis

periv-erunt      praesumps-erunt       accid-erunt      cucurr-erunt

ΜΑΘΗΜΑ 13ο

ΠΩΣ Η ΓΝΩΣΗ ΝΙΚΗΣΕ ΤΗ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ

Ο Σουλπίκιος Γάλλος ήταν ύπαρχος του Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου, που διεξήγε τον πόλεμο εναντίον του βασιλιά Περσέα. Στη διάρκεια μιας ξάστερης νύχτας, ξαφνικά η Σελήνη χάθηκε (έγινε έκλειψη). Από το ξαφνικό παράξενο θέαμα, τρόμος κατέλαβε τις ψυχές των στρατιωτών και ο στρατός έχασε την αυτοπεποίθησή του (το ηθικό του). Τότε ο Σουλπίκιος Γάλλος μίλησε για τη φύση του ουρανού και τη στάση και τις κινήσεις των αστεριών και της Σελήνης, και μ’ αυτό τον τρόπο έστειλε το στρατό στη μάχη με αναπτερωμένο το ηθικό. ΄Ετσι οι ελευθέριες τέχνες άνοιξαν το δρόμο για εκείνη την περίλαμπρη νίκη του Παύλου. Επειδή εκείνος είχε νικήσει το φόβο του Ρωμαϊκού στρατού , ο στρατηγός μπόρεσε να νικήσει τους αντιπάλους.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

adversus Persen=ε.ε.π του εναντίου nocte=αφαιρετική του χρόνου ob monstrum=ε.ε.π. της αιτίας de ratione=ε.ε.π. της αναφοράς caeli=γενική κτητική στο ratione

stellarum- lunae=γεν. υποκ. στο statu alacrem=κατηγορούμενο στο exercitum illam=κατηγορ. προσδ. στο victoriam exercitus=γεν. υποκειμενική στο metum adversarios=αντικείμενο στο vincere

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

deficio-defeci-defectum-deficere (3) / invado-invasi-invasum-invadere (3) / amitto-amisi-amissum-amittere (3) / disputo-disputavi-disputatum-disputare (1) / mitto-misi-missum-mittere (3) / vinco-vici-victum-vincere (3)/ possum-potui-posse

Oριστική Ενεργητικού Παρακειμένου

fueram             amaveram        deleveram        legeram            audiveram

fueras              amaveras            deleveras         legeras             audiveras

fuerat               amaverat            deleverat         legerat             audiverat

fueramus         amaveramus     deleveramus    legeramus      audiveramus

fueratis             amaveratis       deleveratis       legeratis           audiveratis

fuerant             amaverant        deleverant       legerant           audiverant

Δ“ Κλίση Ουσιαστικών

Aρσενικά Ουδέτερα

metus               metus                           cornu               cornua

metus               metuum                       cornus              cornuum

metui               metibus                        cornu               cornibus

metum             metus                           cornu               cornua

metus               metus                           cornu               cornua

metu                metibus                        cornu               cornibus

MAΘΗΜΑ 14ο

ΕΝΑ ΦΟΒΕΡΟ ΟΝΕΙΡΟ

Μετά τον πόλεμο στο ΄Ακτιο, ο Κάσσιος από την Πάρμα, που ήταν (ανήκε) στο στρατό του Μάρκου Αντωνίου, κατέφυγε στην Αθήνα. Εκεί, μόλις είχε παραδώσει την ταραγμένη ψυχή του στον ύπνο, όταν ξαφνικά εμφανίστηκε σ’ αυτόν μια φοβερή μορφή. Νόμισε ότι ερχόταν προς αυτόν άνθρωπος με πελώριο ανάστημα και με βρώμικο πρόσωπο, όμοιος με το είδωλο νεκρού. Μόλις τον αντίκρυσε ο Κάσσιος, τον κατέλαβε ο φόβος και επιθύμησε να μάθει το όνομά του. Εκείνος απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας. Τότε ο τρόμος συντάραξε τον Κάσσιο και τον ξύπνησε από τον ύπνο. Ο Κάσσιος φώναξε τους υπηρέτες και τους ρώτησε για τον άνθρωπο. Εκείνοι δεν είχαν δει κανένα. Ο Κάσσιος για δεύτερη φορά παραδόθηκε στον ύπνο και ονειρεύτηκε την ίδια μορφή. Μετά από μερικές μέρες η ίδια η πραγματικότητα επιβεβαίωσε την αξιοπιστία του ονείρου. Γιατί ο Οκταβιανός του επέβαλε τη θανατική ποινή.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

post bellum=ε.ε.π. του χρόνου Athenas=αιτιατική του τόπου ei=έμμεσο αντικείμενο στο apparuit magnitudinis=γεν. της ιδιότ. στο hominem facie=αφαιρετική του τρόπου effigiei=δοτική αντικειμεν. στο similem

somno=έμμεσο αντικείμενο στο dedit de homine=ε.ε.π. της αναφοράς ipsa=κατηγορημ. προσδ. στο res somnii=γεν. υποκειμεν. στο fidem supplicio=αφαιρετική του τρόπου capitis=γεν. της ποινής στο supplicio

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

confugio-confugi-confugitum-confugere (3) / sum-fui-esse / do-dedi-datum-dare (1) /apareo-aparui-aparitum-aparere (2) / existimo-existimavi-existimatum-existimare (1)/ venio-veni-ventum-venire (4) /aspicio-aspexi-aspectum-aspicere (3) /concipio-concepi-conceptum-concipere (3) / cupio-cupivi-cupitum-cupere (3) /respondeo-respondi-responsum-respondere (2) /concutio-concussi-concussum-concutere (3) /excito-excitavi-excitatum-excitare (1) /interrogo-interrogavi-interrogatum-interrogare (1) / somnio-somniavi-smniatum-somniare (1) / confirmo -confirmavi-confirmatum -confirmare (1) / afficio-affeci-affectum-afficere (3)

Ε” ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Ενικ.   Πληθ. Ενικ.   Πληθ.

dies      dies                              res        res

diei      dierum                         rei        rerum

diei      diebus                          rei        rebus

diem    dies                              rem      res

dies      dies                              res        res

die       diebus                          re         rebus

* Τα υπόλοιπα ουσιαστικά της πέμπτης κλίσης δεν έχουν πλήρη ενικό και πληθυντικό αριθμό

ΜΑΘΗΜΑ 15ο

ΤΑ ΗΘΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ

Ολόκληρη η ζωή των Γερμανών περιορίζεται στο κυνήγι και στη σπουδή των στρατιωτικών πραγμάτων. Οι Γερμανοί δεν ασχολούνται με τη γεωργία. Τρέφονται με γάλα , τυρί και κρέας . Στους πάρα πολύ παγωμένους τόπους φορούν μόνο δέρματα και πλένονται στα ποτάμια. ΄Οταν η χώρα τους διεξάγει πόλεμο , εκλέγονται άρχοντες με εξουσία ζωής και θανάτου. Στις ιππομαχίες συχνά πηδούν από τα άλογα και μάχονται με τα πόδια . Η χρήση της σέλας θεωρείται πράγμα αισχρό και μαλθακό. Δεν επιτρέπουν να εισάγεται κρασί σ’ αυτούς από τους εμπόρους, επειδή εξαιτίας αυτού , όπως πιστεύουν , οι άνθρωποι γίνονται μαλθακοί και εκθηλύνονται.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

omnis=κατηγορημ. προσδ. στο vita Germanorum=γεν. υποκειμεν. στο vita rei=γεν. αντικειμενική στο studiis agriculturae=αντικείμενο στο student solum=επιρρ. προσδ. του ποσού vitae- necis=γεν. αντικειμεν. στο potestate

equestribus=επιθ. προσδ. στο proeliis pedibus=αφαιρετική του οργάνου ephippiorum=γεν. αντικειμεν. στο usus res=κατηγορούμενο στο habetur ad se=ε.ε.π της κατεύθυνσης re=αφαιρετική της αιτίας

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

consisto-constiti-consistere (3) / studeo-studui-studere (2) / nutrio-nutrivi-nutritum-nutrire (4) / habeo-habui-habitum-habere (2) / lavo-lavi-lautum-lavare (1) / gero-gessi-gestum-gerere (3) / creo-creavi-creatum-creare (1) / desilio- desilui-desilire (4) / proelior-proeliatus sum-proeliari (1 αποθετικό ) /importo-importavi-importatum-importare (1) / sino-sivi-stum-sinere (3) / arbitror-arbitratus sum -arbitrari (1 αποθετικό ) / remollesco-remollescere (3) / effemino-effeminavi-effeminatum-effeminare (1)

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ

A’                    B’                    Γ“                     Δ“

proelior            habeor             geror                nutrior

proeliaris          haberis           gereris              nutriris

proeliatur         habetur          geritur              nutritur

proeliamur       habemur        gerimur            nutrimur

proeliamini      habemini        gerimini           nutrimini

proeliantur       habentur        geruntur           nutriuntur

ΜΑΘΗΜΑ 16ο

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΑ

Αφού οι στρατιώτες μας έριξαν τα ακόντια εναντίον των εχθρών , μάχονταν με τα ξίφη . Ξαφνικά στα νώτα (μας) διακρίνεται το ιππικό. Οι κοόρτεις πλησιάζουν. Οι εχθροί στρέφουν τα νώτα (τους ) και φεύγουν. Οι ιππείς τους επιτίθενται. Γίνεται μεγάλη σφαγή. Ο Σεδούλιος , αρχηγός και ηγεμόνας των Λεμοβίκων , σκοτώνεται. Ο αρχηγός των Αβέρνων συλλαμβάνεται ζωντανός κατά τη φυγή. Εβδομήντα τέσσερις στρατιωτικές σημαίες παραδίδονται στον Καίσαρα. Μεγάλος αριθμός εχθρών συλλαμβάνεται και εκτελείται. Οι υπόλοιποι μετά τη φυγή διασκορπίζονται στις επικράτειές τους. Την επόμενη μέρα (οι Γαλάτες) στέλνουν απεσταλμένους στον Καίσαρα. Ο Καίσαρας διατάζει να παραδώσουν τα όπλα και να οδηγήσουν μπροστά (του ) τους αρχηγούς (τους).Ο ίδιος πήρε θέση μπροστά στο στρατόπεδο . (Οι Γαλάτες) οδηγούν τους αρχηγούς (τους ) εκεί. Ο Βερκιγγετόριγας παραδίδεται και τα όπλα καταθέτονται.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

postqam…miserunt=δευτ. χρονική πρότ. gladiis=αφαιρετική του οργάνου Lemovicum=γεν. αντικ. στα dux-princeps hostium=γεν. διαιρετική στο numerus

ex fuga=ε.ε.π. του χρόνου tradi=αντικείμενο στο iubet eo=επιρρ. προσδ. του τόπου arma=υποκείμενο στο proiciuntur

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

mitto-misi-misum-mittere (3) / cerno-crevi-cretum-cernere (3) / appropinquo-avi-atum-are (1) / fugio-fugi-fugitum-fugere (3) / occurro-occurri (occucurri)-occursum-occurrere (3) / fio-factus sum-fieri (ημιαποθετικό 3) / οccido-occidi-occisum-occidere (3) / comprehendo-comprehendi-comprehensum-comprehendere (3) / refero-retuli-relatum-referre (3) / discedo-discessi-discessum-discedere (3) / trado-tradidi-traditum-tradere (3) / produco-produxi-productum-producere (3) / dedo-dedidi-deditum-dedere (3) / proicio-proieci-proiectum-proicere (3) / consido-consedi-consessum-considere (3)

EΝΕΣΤΩΤΑΣ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΠΑΘΗΤ. ΦΩΝΗΣ Γ΄ΚΑΙ Δ΄ ΣΥΖΥΓΙΑΣ

Ενεστώτας                                         Μέλλοντας

Γ΄                    Δ΄                                Γ΄                    Δ΄

legor                audior                          legar                audiar

legeris              audiris                         legeris              audieris

legitur              auditur                         legetur             audietur

legimur            audimur                       legemur           audiemur

legimini           audimini                      legemini           audiemini

leguntur           audiuntur                     legentur           audientur

ΜΑΘΗΜΑ 17ο

ΦΟΒΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ

Μεγάλος φόβος κατέλαβε το στρατό από τις διαδόσεις των Γαλατών και των εμπόρων , οι οποίοι διακήρυσσαν ότι οι Γερμανοί είχαν φοβερή σωματική διάπλαση και απίστευτη ανδρεία. ΄Αλλοι προβάλλοντας ο καθένας και μια δικαιολογία, ήθελαν να φύγουν. Μερικοί παρέμεναν σπρωγμένοι από ντροπή. Αυτοί δεν μπορούσαν να προσποιηθούν , ούτε να κρατήσουν τα δάκρυά τους . Κρυμμένοι στις σκηνές , είτε παραπονιόντουσαν για τη μοίρα τους , είτε θρηνούσαν για τον κοινό κίνδυνο μαζί με τους φίλους τους. Σ’ όλο το στρατόπεδο υπέγραφαν και σφράγιζαν τις διαθήκες (τους). Από τις διαδόσεις αυτών και από το φόβο ταράζονταν σιγά- σιγά και αυτοί που θεωρούνταν έμπειροι στα στρατιωτικά θέματα.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ex vocibus=ε.ε.π της αιτίας de causa=ε.ε.π της αιτίας adducti=αιτιολογική μετοχή abditi=χρονική μετοχή

totis=κατηγορημ. προσδ. στο castris horum=γεν . υποκειμ. στο vocibus timore=αφαιρετική της αιτίας militaris=γεν. αντικειμενική στο rei

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

occupo-occupavi-occupatum-occupare (1) / praedico-avi-atum-are (1) / adduco-adduxi-adductum-adducere (3) / fingo-finxi-finctum-fingere (3) / abdo-abdidi-abditum-abdere (3) / queror-questus sum-queri (αποθετικό 3) / miseror-miseratus sum-miserari (αποθετικό 1) / οbsingo-avi-atum-are (1) / perturbo-avi-atum-are (1)

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ

Α΄                            Β΄                                 Γ΄                     Δ΄

amabar             delebar                        legebar             audiebar

amabaris          delebaris                     legebaris          audiebaris

amabatur         delebatur                     legebatur         audiebatur

amabamur        delebamur                 legebamur        audiebamur

amabamini       delebamini                 legebamini       audiebamini

amabantur       delebantur                   legebantur       audiebantur

ΜΑΘΗΜΑ 18ο

Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ

Λέγεται ότι ο Ηρακλής οδήγησε τα βόδια του Γηρυόνη από την Ισπανία σ’ αυτόν τον τόπο , όπου αργότερα ο Ρωμύλος έχτισε τη Ρώμη. Λέγεται ότι ο Ηρακλής ξεκούρασε τα βόδια κοντά στον Τίβερη ποταμό και ότι ο ίδιος , επειδή ήταν κουρασμένος από το δρόμο, κοιμήθηκε εκεί. Τότε ο Κάκος ο βοσκός, έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις (του) , έσυρε από τις ουρές κάποια βόδια στη σπηλιά στραμμέμα ανάποδα. ΄Οταν ο Ηρακλής , αφού σηκώθηκε από τον ύπνο, είδε το κοπάδι και κατάλαβε ότι ένα μέρος έλειπε, κατευθύνθηκε προς την πιο κοντινή σπηλιά. Αλλά όταν είδε ότι τα ίχνη των βοδιών ήταν στραμμένα προς τα έξω , επειδή μπερδεύτηκε , άρχισε να απομακρύνει το κοπάδι από τον εχθρικό τόπο. Τότε ο Κάκος προσπάθησε να τον εμποδίσει με τη βία , αλλά ο Ηρακλής τον σκότωσε με το ρόπαλό του.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

de via=ε.επ της αιτίας fessus=αιτιολογική μετοχή fretus=επιρρηματικό κατηγορ. στο Cacus cαudis=αφαιρετική του μέσου/οργάνου excitatus=χρονική μετοχή

boum=γεν.κτητ./δημιουργού στο vestigia versa=κατηγορημ. μετοχή στο vestigia confusus=αιτιολογική μετοχή vi=αφαιρετική του τρόπου clava=αφαιρετική του οργάνου

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

adduco-adduxi-adductum-adducere (3) / dico-dixi-dictum-dicere (3) / condo-condidi-conditum-condere (3) / reficio-refeci-refectum-reficere (3) / fero-tuli-latum-ferre (3) / dormio-dormivi-dormitum-dormire (4) / traho-traxi-tractum-trahere (3) / aspicio-aspexi-aspectum-aspicere (3) / sentio-sensi-sensum-sentire (4) / absum-afui-abesse / pergo-perrexi-perrectum-pergere (3) / confundo-confudi-confusum-confundere (3) / amoveo-amovi-amotum-amovere (2) / converto-converti-conversum-convertere (3) / prohibeo-prohibui-prohibitum-prohibere (2) / conor-conatus sum-conari (1 αποθετικό)

Η ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ QUIDAM-QAEDAM-QUODDAM

quidam                        quaedam          quoddam

cuiusdam                    cuiusdam         cuiusdam

cuidam                        cuidam              cuidam

quendam                     quandam         quoddam

-                                       -                       -

quodam                       quadam           quodam

quidam                        quaedam          quaedam

quorundam                quarundam      quorundam

quibusdam                 quibusdam       quibusdam

quosdam                     quasdam          quaedam

-                                      -                       -

quibusdam                 quibusdam       quibusdam

ΜΑΘΗΜΑ 19ο

Η ΣΥΝΟΜΩΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΙΛΙΝΑ

΄Οταν ήταν ύπατοι ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρωνας και ο Γάιος Αντώνιος , ο Λεύκιος Σέργιος Κατιλίνας , άνδρας από πολύ αριστοκρατική γενιά, αλλά με πολύ διεστραμμένο χαρακτήρα , συνομώτησε εναντίον της πολιτείαςΤον είχαν ακολουθήσει κάποιοι ένδοξοι ,αλλά αχρείοι άνδρες. Ο Κικέρωνας έδιωξε τον Κατιλίνα από τη Ρώμη . Οι σύντροφοί του συνελήφθησαν και στραγγαλίστηκαν στη φυλακή . Ο ίδιος ο Κατιλίνας με το στρατό του νικήθηκε σε μάχη από τον Αντώνιο , τον άλλο ύπατο και σκοτώθηκε. Ο Γάιος Σαλλούστιος αναφέρει ότι πολλοί ακόμη Ρωμαίοι σκοτώθηκαν στην ίδια πολύ φονική (αιματηρότατη) μάχη και ότι πολλοί εξάλλου τραυματίστηκαν.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Cicerone-Antonio=αφ. ιδόμορφη  χρόνου consulibus = κατηγορ. προσδ. στα Cicerone-Antonio a Cicerone=ε.ε.π του ποιητικού αιτίου ab Antonio=ε.ε.π. του ποιητικού αιτίου

cum exercitu=ε.ε.π της συνοδείας proelio=αφαιρετική του μέσου victus=χρονική μετοχή eadem=κατηγ. προσδ. στο pugna

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

coniuro-coniuravi-coniuratum-coniurare (1) / consequor-consecutus sum-consequi (3 αποθετικό) / expello-expulsi-expulsum-expellere (3) / deprehendo-deprehendi-deprehensum-deprehendere (3) / strangulo-strangulavi-strangulatum-strangulare (1) / trado-tradidi-traditum-tradere (3) / interficio-interfeci-interfectum-interficere (3) / occido-occidi-occisum-occidere (3) / vulnero-vulneravi-vulneratum-vulnerare (1)

ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ,ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ,ΣΥΝΤΕΛ.ΜΕΛΛ.

Παρακείμενος            Υπερσυντέλικος        Συντελεσμένος Μέλλ.

expulsus sum                  expulsus eram                  expulsus ero

expulsus es                      expulsus eras                   expulsus eris

expulsus est                     expulsus erat                   expulsus erit

expulsi sumus                 expulsi eramus                expulsi erimus

expulsi estis                      expulsi eratis                   expulsi eritis

expulsi sunt                      expulsi erant                    expulsi erunt

ΜΑΘΗΜΑ 20ο

ΠΙΣΩ ΑΠΌ ΤΙΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ Ή ΠΩΣ Ο ΚΛΑΥΔΙΟΣ ΕΓΙΝΕ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ

Σε ηλικία πενήντα χρονών ο Κλαύδιος κατέλαβε την εξουσία χάρη σε κάποιο παράδοξο τυχαίο γεγονός. ΄Οταν τον έδιωξαν οι δολοφόνοι του Καλιγούλα , είχε αποσυρθεί σε θερινή κατοικία , που ονομάζεται Ερμαίο. Λίγο αργότερα , επειδή τρομοκρατήθηκε από τα νέα της σφαγής, σύρθηκε στο πιο κοντινό λιακωτό και κρύφτηκε ανάμεσα στα παραπετάσματα που κρέμονταν στην πόρτα. ΄Ενας στρατιώτης που έτρεχε εδώ κι εκεί παρατήρησε τα πόδια του. Τον αναγνώρισε να κρύβεται . Αφού τον τράβηξε έξω , τον προσαγόρευσε αυτοκράτορα. Από εκεί τον οδήγησε στους στρατιώτες του. Αυτοί τον μετέφεραν στο στρατόπεδο λυπημένο και έντρομο , ενώ το πλήθος που τον συναντούσε τον λυπόταν σαν να επρόκειτο να πεθάνει. Την επόμενη μέρα ο Κλαύδιος ανακηρύχτηκε αυτοκράτορας.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

aetatis=γεν. διαιρετική στο anno mirabili=επιθ. προσδ. στο casu cui=δοτική προσωπική κτητική rumore=αφαιρετική της αιτίας caedis=γεν. αντικ. στο rumore

foribus=αντκείμενο στο praetenta extractum=χρονική μετοχή ab his=ε.ε.π. του ποιητικού αιτίου dum…miseratur=δυτερ. χρονική πρόταση moriturum=χρονική μετοχή

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΡΗΜΑΤΑ

capio -cepi -captum capere (3) / excludo-exclusi-exclusum-excludere (3) / recedo-recessi-recessum-recedere (3) / exterreo-exterrui-exterritum-exterrere (2) / prorepo-prorepsi-prorepsum-prorepepere (3) / praetendo-praetendi-praetentum-praetendere (3) / discurro-discurri (discucurri)-discursum-discurrere (3) / lateo-latui-latere (2) / adgnosco -adgnovi-adgnitum-adgnoscere (3) / saluto-salutavi-salutatum-salutare (1) / defero-detuli-delatum-deferre (3) / morior-mortuus sum -mori (3 αποθετικό) / miseror-miseratus sum-miserari (1 αποθετικό)

ΜΕΤΟΧΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤ. ΦΩΝΗΣ     ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΑ ΕΝΕΡΓΗΤ. ΦΩΝΗΣ

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ              ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

ama-ns                                                             ama-re                         amav-isse

dele-ns                                                             dele-re                         delev-isse

lege-ns                                                             leg-ere                         leg-isse

audie-ns                                                           aud-ire                         audiv-isse

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

amat-urus,-ura,-urum                                      amat-urum,-uram,-urum,-uros,-uras,-ura

delet-urus,-ura,-urum                                      esse

lect-urus,-ura,-urum                                         delet-urum,-uram,-urum,-uros,-uras,ura

audit-urus,-ura,-urum                                      esse κ.τ.λ.